Κισκέκ(ι)

Πέμπτη 9 Δεκεμβρίου 2010 ·

Η φωτογραφία είναι από προετοιμασία του κισκετς το 1997
Κισκέκ(ι): Πανηγυριώτικο φαγητό από αλεσμένο ρεβύθι, σιτάρι και κρέας.

Ο λέσβιος συγγραφέας Κώστας Τσέλεκας αναφέρει για το «κισκέκ(ι)»:

“Το πρωτοαντίκρισα και το πρωτόφαγα στα Παράκοιλα, στη γιορτή των Ταξιαρχών το 1927 [...] Από τότε έγινε για μένα μια εξαιρετική λιχουδιά, που δυστυχώς μόνο λίγες φορές την απολαμβάναμε στα πανηγύρια των Ταξιαρχών (Παρακοίλων - Μανταμάδου), της Αγίας Τριάδος και Ζωοδόχου Πηγής της Καλλονής, του Ταύρου, της Αγίας Παρασκευής, ή σε κανένα αρχοντόγαμο του κάμπου Καλλονής, γιατί η παρασκευή του, εκτός από τα κύρια υλικά που απαιτούνται γι' αυτήν, χρειάζεται και κάποια ειδικότητα του μάγειρα και υπομονή. Στα πανηγύρια υπάρχει αυθόρμητη προσφορά υπηρεσίας [...] με προαιρετική ή καθορισμένη συμβολικά χρηματική εισφορά κατά την παραλαβή [...] εκτός εάν υπάρχει χορηγός που αναλαμβάνει όλα τα έξοδα του και τότε διανέμεται εντελώς δωρεάν. Χορηγοί παρουσιάζονται συνήθως στο πανηγύρι του Ταύρου, των Ταξιαρχών Μανταμάδου και στα πανηγύρια της Καλλονής, από ζωοτρόφους ή ξενητεμένους για εκπλήρωση "τάματος" των. Πολλές φορές στέλνουν χρήματα από την ξενιτιά γι' αυτό το σκοπό στην Επιτροπή να αγοραστεί ο "Ντανάς" (= ταύρος, στην Καλλονή λέγεται "κουρμπάνι"), να γίνει το κισκέκ' του πανηγυριού”. (Τσέλεκας Κώστας, “Απ' τα έθιμα που δεν σβήνουν... Του κισκέκ!”, Τα Καλλονιάτικα, τεύχος 4, Σύλλογος Καλλονιατών Λέσβου, Αθήνα 1980, σ. 4).


Στην εγκυκλοπαίδεια διαβάζουμε: Κισκέτσ' (το) = είδος φαγητού από σιτάρι χοντραλεσμένο και κρέας πολ-τοποιημένο απ' το βρασμό. Το φτιάχνουν σε τεράστια καζάνια και το μοιράζουν στους μετέχοντες στη γιορτή του Αγιου, προς τιμήν του οποίου γίνονται και άλλες εκδηλώσεις και κυρίως αλογοδρομίες (Αγία Παρασκευή, Κεραμειά, Πηγή). Φρ. < τουν έκανα κισκέτσ' > (= τον έλυωσα απ' το ξύλο, όπως το κισκέτσ' που το χτυπούν μεσ' το καζάνι για να πολτοποιηθεί >. [τουρκ. keckek]

Η ΩΡΑ ΕΙΝΑΙ

Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου


ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΟΥ

Η Αγία Παρασκευή βρίσκεται στο κέντρο περίπου της Λέσβου, έχοντας το πλεονέκτημα ενός ικανοποιητικού οδικού δικτύου. Αυτό απαρτίζεται κατά κύριο λόγο από τρεις δρόμους. Ο ένας από αυτούς, ο κύριος, είναι παρακλάδι της Εθνικής Οδού Μυτιλήνης-Σιγρίου. Ο δεύτερος είναι παρακλάδι του δρόμου Καλλονής-Πέτρας, και ο τρίτος του δρόμου Μυτιλήνης-Μανταμάδου. Απέχει τέσσερα χιλιόμετρα από την πλησιέστερη ακτή, τον Κόλπο Καλλονής.

Το χωριό είναι χτισμένο σε λεκανοπέδιο, που περιβάλλεται από χαμηλά βουνά φυτεμένα με ελιές, και μικρούς γυμνούς λόφους. Το σύνολο σχεδόν του οικισμού αποτελείται από αγροτικά και αστικά σπίτια χτισμένα με την παραδοσιακή αρχιτεκτονική της Λέσβου. Ανάμεσά τους ξεχωρίζει το κτήριο των Εκπαιδευτηρίων, το Δημαρχείο και η Εκκλησία. Στην είσοδο του χωριού υπάρχουν παλιά βιομηχανικά κτήρια, κυρίως ελαιοτριβεία. Ένα από αυτά έχει αναπαλαιωθεί και στεγάζει πρότυπο βιομηχανικό μουσείο, το Μουσείο της Ελιάς.

ΤΟ ΠΑΝΗΓΥΡΙ ΜΑΣ

Το πανηγύρι του Ταύρου

Το πανηγύρι του Ταύρου είναι το σημαντικότερο λαϊκό δρώμενο της κοινότητας Αγίας Παρασκευής Λέσβου και συνδυάζει ποικιλία εκδηλώσεων που διαπλέκονται γύρω από το τελετουργικό της ταυροθυσίας. Το πανάρχαιο αυτό έθιμο αναβίωσε στις αρχές του περασμένου αιώνα και καθιερώθηκε σαν ευλαβική προσφορά μνήμης στον Άγιο Χαράλαμπο, τον προστάτη του Ισναφιού (συντεχνία) των Ζευγάδων.

Το Ισνάφι, που ιδρύθηκε το 1774 γι αν προασπίσει τα συμφέροντα των αγροτών της κοινότητας που περισσότεροι ήταν ζευγάδες, υπήρξε το πρώτο σωματείο στην Αγία Παρασκευή. Όπως αναφέρει η λαϊκή παράδοση, το πανηγύρι τιμά τον Άγιο που στα δύσκολα χρόνια της Τουρκοκρατίας έσωσε έναν Αγιοπαρασκευώτη ζευγά, τον Μαλομύτη, που είχε χάσει το ταυρί του στη περιοχή του ξωκλησιού του Αγίου, από τα χέρια του τούρκου λήσταρχου της περιοχής.
Το πανηγύρι καθιερώθηκε να γίνεται χωρίς διακοπή από το Ισνάφι και τα έσοδα του να διατίθενται για το κοινό όφελος των κατοίκων.

Μαζί με τη προσφορά θυσίας του ταύρου (κουρμπάνι) και την λειτουργία στο ξωκλήσι του Αγίου Χαραλάμπους διεξάγονται ιππικοί αγώνες, και μοιράζεται το κεσκέτσι, το κρέας του ταύρου που βράζει με κρεμμύδια και στάρι σε μεγάλα καζάνι κατά τη διάρκεια της νύχτας, έξω απ’ το ξωκλήσι.

Στις πολυήμερες εκδηλώσεις που γίνονται από Παρασκευή έως και Δευτέρα, στα μέσα Ιουνίου συνήθως, σημαντική θέση κατέχουν οι χοροί και τα τραγούδια καθώς και οι λαϊκές κομπανίες που παίζουν Λεσβιακούς Αγιοπαρασκευώτικους και Μικρασιατικούς σκοπούς.

Το πανηγύρι του Ταύρου που συμπίπτει χρονικά με το μέστωμα της Άνοιξης και την προετοιμασία των αγροτικών εργασιών του θερισμού είναι από τα πιο ενδιαφέροντα τεκμήρια επιβίωσης παγανιστικών λατρευτικών εθίμων και του συνδυασμού τους με τις χριστιανικές λαϊκές παραδόσεις.
Το πανηγύρι του Ταύρου είναι στενά συνυφασμένο με την ζωή και την ιστορία των κατοίκων της Αγίας Παρασκευής.
Αποτελεί το σημαντικότερο κοινωνικό γεγονός του χωριού και είναι αφορμή συνάντησης και επιστροφής στην πατρίδα των απανταχού Αγιοπαρασκευωτών.

Η ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΣΤΟ F/B

ΑΡΗΣ ΒΕΛΟΥΧΙΩΤΗΣ


Ποιος είναι λοιπόν πατριώτης; Αυτοί ή εμείς;
Το κεφάλαιο δεν έχει πατρίδα και τρέχει να βρει κέρδη σ' όποια χώρα υπάρχουνε τέτοια. Γι' αυτό δε νοιάζεται κι ούτε συγκινείται με την ύπαρξη των συνόρων και του κράτους.

Ενώ εμείς, το μόνο πού διαθέτουμε, είναι οι καλύβες μας και τα πεζούλια μας. Αυτά αντίθετα από το κεφάλαιο που τρέχει, οπού βρει κέρδη, δε μπορούν να κινηθούν και παραμένουν μέσα στη χώρα που κατοικούμε.

Ποιος, λοιπόν, μπορεί να ενδιαφερθεί καλύτερα για την πατρίδα του; Αυτοί που ξεπορτίζουν τα κεφάλαιατους από τη χώρα μας ή εμείς που παραμένουμε με τα πεζούλια μας εδώ; ...

...Αυτοί που πούλησαν τις γυναίκες και τις αδελφές στον κατακτητή, για να κάνουν τα νταραβέρια μαζί του, και μας σκλάβωσαν διπλά, αυτοί πάνε τώρα να μας πείσουν ότι είναι οι κέρβεροι της τιμής και της ηθικής! Μ' αυτά τα μέσα προσπαθούν να εξαπατήσουν το λαό για να συνεχίσουν το ξεζούμισμα και την εκμετάλλευσή του. Και πολλές φορές το καταφέρνουν αυτό και μας πείθουν μάλιστα ότι έτσι είναι όπως τα λένε»...

-Από τον ιστορικό λόγο του Αρη Βελουχιώτη στην Λαμία

ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ

ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ

Α.Ο ΔΙΑΓΟΡΑΣ

Α.Ο ΔΙΑΓΟΡΑΣ

ΤΑ ΒΙΝΤΕΟ ΜΟΥ