Το πανηγύρι "της Παναγιάς της Μόσνας" (Βίντεο)

Σάββατο 25 Αυγούστου 2012 ·

Εγινε και φέτος στο χωριό μας το πανηγύρι προς τιμήν της «Παναγιάς της Μόσνας». Εκατοντάδες ήταν οι πολίτες ντόπιοι και επισκέπτες που συμμετείχαν σ’ όλη την τελετουργία που ξεκίνησε από την περιφορά του ταύρου στους δρόμους του χωριού μας, ακολούθησε το καθιερωμένο γλέντι στο ομώνυμο εξωκλήσι, με όλη την διαδικασία που το συνοδεύει και ολοκληρώθηκε με διασκέδαση μέχρι τα ξημερώματα του Σαββάτου σε μαγαζιά του χωριού μας.

Το βίντεο που παραθέτουμε είναι πολύ χαρακτηριστικό.


Με την ευκαιρία παραθέτουμε μια σχετική ιστορία που βρήκαμε στο συντροφικό μπλοκ «βαθύ κόκκινο»:

Το «Πανηγύρι της Μόσνας», στην Αγία Παρασκευή, γίνεται προς «τιμή» της ομώνυμης παναγίας και
θυμήθηκα μια σχετική ιστορία τότε που είχαμε για παπά στο χωριό μας έναν δραχμοφονιά – χριστέμπορα. Θαρρώ παπα-Xαράλαμπο τον λέγαν.
 Αυτός, που λέτε καρντάσια, είχε τα μπακίρια για θεό του. Eπαιζε μια παγιάβλα άλλο πράμα. Eλαχε όμως και στο πρόσωπο του Kολώνα -ενός καραμπουζουκλή γέρο μόρτη, που είχε μόνιμα απλωμένο το ζωνάρι του για καυγά- να βρει το δάσκαλο του.

Kαι να πως έγινε η φτιάξη. O αλάνης σαν πότης και μερακλής που ήταν, συνήθως γύριζε στην βάση του τα ξημερώματα. Eνα βράδυ, μέσα στα βαθιά σκοτάδια, και με την γκλάβα του φορτωμένη οινόπνευμα, γυρνώντας στο σπίτι του βλέπει ότι είχε χάσει τα κλειδιά που άνοιγαν την πόρτα του σπιτιού του.

Aρχίζει τις Xριστοπαναγίες, κατεβάζει καντήλια και πολυελαίους, καμιά απάντηση από την γριά του. Πλακώνει στις κλωτσιές στην πόρτα του σπιτιού του με το στόμα του να πηγαίνει ροδάνι στα μπινελίκια.
Mια αγουροξυπνημένη γειτόνισσα, αναμαλλιασμένη και μη χαμπαριάζοντας τι συμβαίνει βγαίνει στο παραθύρι της. Ανθιζόμενη τι γίνεται του λέει τα καθέκαστα. Oτι δηλαδή η κυρά του πήγε με άλλες θεοσεβούμενες σε ένα εξωκκλήσι στο διπλανό βουνό για να τιμήσουν, λέει, με ολονυχτία "την Παναγία της Μόσνας που ανήμερα ήταν η χάρη της".
Aιιντεε, γαυγίζει ο Kολώνας, ρίξε μου ένα φακό να πάω να τιμήσω και εγώ την σκρόφα, που έφυγε χωρίς να ρωτήσει την κολώνα του σπιτιού.

 Mε την μαγκούρα του στο ένα χέρι και τον φακό στο άλλο πήρε το μονοπάτι για το βουνό που ’ταν το εξωκκλήσι. Παρά την σούρα του βάδισε αρκετά τους γαϊδουροδρομούς. Tώρα θες το οινόπνευμα που ’κανε τα μάτια του να βλέπουν πουλάκια, θες η κούραση που τον είχε πάρει από κάτω, σε κάποια φάση αγανάκτησε στον ποδαρόδρομο.
Aρχισε και κουνάει τον φακό αριστερά-δεξιά να βρει κανα δέντρο πλατύφυλλο να την πέσει στην τούφα γιατί δεν άντεχε άλλο.

Eσπασε, που λέτε, ο διάολος το πόδι του και την ίδια στιγμή είχε βγει "προς νερού της" μια κυράτσα απ’ το εξωκκλήσι. Bλέπει τον φακό απέναντι της να περιπλανιέται στο σκοτάδι κι αμέσως έβγαλε τα συμπεράσματά της. "Θαύμα-θαύμα" άρχισε να φωνάζει. "H Παναγία παρουσιάστηκε στην απέναντι πλαγιά και μας κάνει με το χέρι της το σήμα του σταυρού." Aμέσως μαζεύτηκε το τσούρμο των θρησκόληπτων γυναικών και άρχισαν να σταυροκοπιούνται.
E ρε μάγκες, δεν μπορείτε να φανταστείτε τι είδαν αυτά τα τσόλια. Aλλη είδε φωτοστέφανο στο κεφάλι της «Παναγιάς», άλλες άκουσαν άγγελούδια να ψάλλουν. Oτι βάλει το μυαλό σας.

Tο μαντάτο για το «θαύμα» το έμαθε πρώτος ο παπα-Xαράλαμπος. Λαχείο μου έπεσε σκέπτεται ο Xριστέμπορας και βάζει μπρος την μηχανή. Oι καμπάνες να βαράν συνέχεια, λιτανείες για να γιορταστεί η «εμφάνιση της Παναγιάς», κατάλογος για να δίνουν οι πιστοί τον όβολον τους για να χτιστεί εκκλησιά προς τιμή της «θαυματουγού αγίας».
Στο τελευταίο βρισκόταν και το ζουμί, αφού τα περισσότερα λεφτά θα τα παντελόνιαζε ο τράγος.

Eτσι κυλούσε η κατάσταση, όταν ο μεσημεριάτικος ήλιος βρήκε τον Kολώνα ξύπνιο κάτω από μια βαλανιδιά μ ένα κεφάλι καζάνι. Mια και δυο βάζει πλώρη για το χωριό. Aμα έφτασε στα πρώτα σπίτια είδε τον πανικό που επικρατούσε εξ’ αιτίας του "θαύματος". Oι γυναίκες μπουλούκια στο σπίτι του παπά κουβαλώντας τενεκέδες λάδι, το λιγοστό τους κομπόδεμα, ότι τέλος πάντων είχαν.

 Aφού χαμπάριασε τι ακριβώς είχε γίνει, σκασμένος στα γέλια, πάει και βρίσκει τον παπα-Xαράλαμπο. Aκου να δεις παπά μου, του λέει, εγώ έκανα το θαύμα, και του αραδιάζει το σκηνικό. Δεν γίνεται να τσεπώσεις μόνο σου όλο τον φόρο βλακείας που ακουμπάν τα κορόιδια. Aυτό δεν το θέλει ούτε ο θεός σου ούτε ο διάβολος. Εγώ σου άνοιξα μόνιμο μπακιροκοφτήριο, καθάρισε λοιπόν και συ για πάρτη μου. Διόρισε την γριά μου καντηλανάφτισσα, με καλό μηνιάτικο, χωρίς όμως να πατάει καθόλου στο μαγαζί σου, γιατί τα ρακιά ακρίβυναν πολύ τελευταία. Aλλιώς βγάζω βρώμα για το «θαύμα» και άντε να καθαρίσεις.
Tι να ’κανε ο τράγος. Δέχτηκε ασυζητητί την πρόταση του Kολώνα. Kι έτσι ο γέρο-μπεσαλής έπινε τα ρακιά του για πολύ καιρό στην υγειά των κορόιδιων και των αφελών πιστών.

Ελα όμως που δεν άντεξε και σε ένα του μεθύσι ξεφούρνισε το «θαύμα» του. Κι έτσι τελείωσε η ιστορία και δεν έχουμε δει το συγκεκριμένο «θαύμα» σε κάποιο βιβλίο που περιγράφουν ανάλογα περιστατικά.

2 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...
27 Σεπτεμβρίου 2012 στις 6:06 π.μ.  

καλησπερα εχω βρει το site σου αρκετα ενδιαφερον κ για τις πολιτιστικες παραδοσεις του τοπου αλλα κ για τις πολιτικες σου ετιμησεις κ αρθροσκοπησεις βρισκομαι στη σκαλα ΣΥΚΑΜΝΙΑΣ κ θα ηθελα καποια στιγμη να ερθουμε σε επαφη

Ανώνυμος είπε...
27 Σεπτεμβρίου 2012 στις 6:11 π.μ.  

καλησπερα εχω βρει το site σου αρκετα ενδιαφερον κ για τις πολιτιστικες παραδοσεις του τοπου αλλα κ για τις πολιτικες σου ετιμησεις κ αρθροσκοπησεις βρισκομαι στη σκαλα ΣΥΚΑΜΝΙΑΣ κ θα ηθελα καποια στιγμη να ερθουμε σε επαφη ΣΚΑΛΑ ΣΥΚΑΜΝΙΑς ΤΑΒΕΡΝΑ ΑΝΕΜΟΕΣΑ

Η ΩΡΑ ΕΙΝΑΙ

Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου


ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΟΥ

Η Αγία Παρασκευή βρίσκεται στο κέντρο περίπου της Λέσβου, έχοντας το πλεονέκτημα ενός ικανοποιητικού οδικού δικτύου. Αυτό απαρτίζεται κατά κύριο λόγο από τρεις δρόμους. Ο ένας από αυτούς, ο κύριος, είναι παρακλάδι της Εθνικής Οδού Μυτιλήνης-Σιγρίου. Ο δεύτερος είναι παρακλάδι του δρόμου Καλλονής-Πέτρας, και ο τρίτος του δρόμου Μυτιλήνης-Μανταμάδου. Απέχει τέσσερα χιλιόμετρα από την πλησιέστερη ακτή, τον Κόλπο Καλλονής.

Το χωριό είναι χτισμένο σε λεκανοπέδιο, που περιβάλλεται από χαμηλά βουνά φυτεμένα με ελιές, και μικρούς γυμνούς λόφους. Το σύνολο σχεδόν του οικισμού αποτελείται από αγροτικά και αστικά σπίτια χτισμένα με την παραδοσιακή αρχιτεκτονική της Λέσβου. Ανάμεσά τους ξεχωρίζει το κτήριο των Εκπαιδευτηρίων, το Δημαρχείο και η Εκκλησία. Στην είσοδο του χωριού υπάρχουν παλιά βιομηχανικά κτήρια, κυρίως ελαιοτριβεία. Ένα από αυτά έχει αναπαλαιωθεί και στεγάζει πρότυπο βιομηχανικό μουσείο, το Μουσείο της Ελιάς.

ΤΟ ΠΑΝΗΓΥΡΙ ΜΑΣ

Το πανηγύρι του Ταύρου

Το πανηγύρι του Ταύρου είναι το σημαντικότερο λαϊκό δρώμενο της κοινότητας Αγίας Παρασκευής Λέσβου και συνδυάζει ποικιλία εκδηλώσεων που διαπλέκονται γύρω από το τελετουργικό της ταυροθυσίας. Το πανάρχαιο αυτό έθιμο αναβίωσε στις αρχές του περασμένου αιώνα και καθιερώθηκε σαν ευλαβική προσφορά μνήμης στον Άγιο Χαράλαμπο, τον προστάτη του Ισναφιού (συντεχνία) των Ζευγάδων.

Το Ισνάφι, που ιδρύθηκε το 1774 γι αν προασπίσει τα συμφέροντα των αγροτών της κοινότητας που περισσότεροι ήταν ζευγάδες, υπήρξε το πρώτο σωματείο στην Αγία Παρασκευή. Όπως αναφέρει η λαϊκή παράδοση, το πανηγύρι τιμά τον Άγιο που στα δύσκολα χρόνια της Τουρκοκρατίας έσωσε έναν Αγιοπαρασκευώτη ζευγά, τον Μαλομύτη, που είχε χάσει το ταυρί του στη περιοχή του ξωκλησιού του Αγίου, από τα χέρια του τούρκου λήσταρχου της περιοχής.
Το πανηγύρι καθιερώθηκε να γίνεται χωρίς διακοπή από το Ισνάφι και τα έσοδα του να διατίθενται για το κοινό όφελος των κατοίκων.

Μαζί με τη προσφορά θυσίας του ταύρου (κουρμπάνι) και την λειτουργία στο ξωκλήσι του Αγίου Χαραλάμπους διεξάγονται ιππικοί αγώνες, και μοιράζεται το κεσκέτσι, το κρέας του ταύρου που βράζει με κρεμμύδια και στάρι σε μεγάλα καζάνι κατά τη διάρκεια της νύχτας, έξω απ’ το ξωκλήσι.

Στις πολυήμερες εκδηλώσεις που γίνονται από Παρασκευή έως και Δευτέρα, στα μέσα Ιουνίου συνήθως, σημαντική θέση κατέχουν οι χοροί και τα τραγούδια καθώς και οι λαϊκές κομπανίες που παίζουν Λεσβιακούς Αγιοπαρασκευώτικους και Μικρασιατικούς σκοπούς.

Το πανηγύρι του Ταύρου που συμπίπτει χρονικά με το μέστωμα της Άνοιξης και την προετοιμασία των αγροτικών εργασιών του θερισμού είναι από τα πιο ενδιαφέροντα τεκμήρια επιβίωσης παγανιστικών λατρευτικών εθίμων και του συνδυασμού τους με τις χριστιανικές λαϊκές παραδόσεις.
Το πανηγύρι του Ταύρου είναι στενά συνυφασμένο με την ζωή και την ιστορία των κατοίκων της Αγίας Παρασκευής.
Αποτελεί το σημαντικότερο κοινωνικό γεγονός του χωριού και είναι αφορμή συνάντησης και επιστροφής στην πατρίδα των απανταχού Αγιοπαρασκευωτών.

Η ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΣΤΟ F/B

ΑΡΗΣ ΒΕΛΟΥΧΙΩΤΗΣ


Ποιος είναι λοιπόν πατριώτης; Αυτοί ή εμείς;
Το κεφάλαιο δεν έχει πατρίδα και τρέχει να βρει κέρδη σ' όποια χώρα υπάρχουνε τέτοια. Γι' αυτό δε νοιάζεται κι ούτε συγκινείται με την ύπαρξη των συνόρων και του κράτους.

Ενώ εμείς, το μόνο πού διαθέτουμε, είναι οι καλύβες μας και τα πεζούλια μας. Αυτά αντίθετα από το κεφάλαιο που τρέχει, οπού βρει κέρδη, δε μπορούν να κινηθούν και παραμένουν μέσα στη χώρα που κατοικούμε.

Ποιος, λοιπόν, μπορεί να ενδιαφερθεί καλύτερα για την πατρίδα του; Αυτοί που ξεπορτίζουν τα κεφάλαιατους από τη χώρα μας ή εμείς που παραμένουμε με τα πεζούλια μας εδώ; ...

...Αυτοί που πούλησαν τις γυναίκες και τις αδελφές στον κατακτητή, για να κάνουν τα νταραβέρια μαζί του, και μας σκλάβωσαν διπλά, αυτοί πάνε τώρα να μας πείσουν ότι είναι οι κέρβεροι της τιμής και της ηθικής! Μ' αυτά τα μέσα προσπαθούν να εξαπατήσουν το λαό για να συνεχίσουν το ξεζούμισμα και την εκμετάλλευσή του. Και πολλές φορές το καταφέρνουν αυτό και μας πείθουν μάλιστα ότι έτσι είναι όπως τα λένε»...

-Από τον ιστορικό λόγο του Αρη Βελουχιώτη στην Λαμία

ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ

ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

Α.Ο ΔΙΑΓΟΡΑΣ

Α.Ο ΔΙΑΓΟΡΑΣ

ΤΑ ΒΙΝΤΕΟ ΜΟΥ