Ο Πάνος Ευαγγελινός γράφει για τον Θεόφιλο

Πέμπτη 9 Δεκεμβρίου 2010 ·

Η πολύπαθη Χρυσομάλλη, χήρα του αγαπημένου μου Δούκα (τη Νκολ) μούλεγε πριν από μέρες για τον Θεόφιλο, τον Τσολιά.
Μια μέρα, λέει, που ζουγράφιζε στο σπίτι της κι ο Δούκας δίπλα του έπινε κι αυτή μπαινόβγαινε φουρκισμένη για τα «καμώματα αυτά» και για άλλα χειρότερα, γυρίζει ο Δούκας μια με τη πιπιγίστικη κουβέντα του που τη «βάρυνε» τώρα και το πιοτό λέγει:
-    Βρρρε διαβόλ θιουπάλαβε, τι σχέδιου τφφφφετσσς είνι αυτού πουκάνις;
Και εκείνος χωρίς να γυρίσει να την δει, ξακολουθώντας τον χαβά του πάνω στον τοίχο του απαντά.
-    Ε, θα βρεθούν παλαβοί να το γνωρίσουν

Πράγματι λοιπόν, βρέθηκαν οι «παλαβοί» και «γνώρισαν» το πράγμα που παριστάνει το τφετς στην κυνηγετική τοιχογραφία της Χρυσομάλλης και κάθε μέρα μάλιστα πληθαίνουν.

Προχτές, στην ακρογιαλιά της Πέτρας, έγινε η παρακάτω στιχομυθία ανάμεσα στους φίλους Τάκη Ελευθεριάδη και Τώνη Σπητέρη.
-    Και του Κατακουζημού (ψυχίατρος στην Αθήνα) είναι καλή … (εννοούσε τη συλλογή από τα έργα του Θεόφιλου).
-    Επίσης συμπληρώνει ο κ. Ελευθεριάδης και του Χατζηδήμου, του Νάσου Χατζηδήμου, οδός τάδε
τηλέφωνο τάδε.Κράτησε σημείωση Τώνη. Ψυχίατροες κι αυτός.
-    - Περίεργο, λέει ο Σπητέρης, όλο ψυχίατροι!
-    Ναι ψυχίατροι και ψυχοπαθείς … συμπληρώνει ο Ελευθεριάδης.

Να τόξερε λοιπόν ο Θεόφιλος πώς ψυχίατροι και «ψυχοπαθείς» θα τον ανακάλυβαν μια μέρα και στα πέρατα της ελληνικής γης και θα αναζητούσαν με συγκίνηση τα «καμώματα του τούτα»;

-    Αβάρετος ήταν ο καϋμένος, συνεχίζει η Χρυσομάλλη, αβάρετος και καλοπάταγος, αμ’ δε υποφερόταν η ψείρα του. Η γάζα κι η ψείρα του. Χου κάναν από πάνω του κι όλη την ώρα ψευτοκουνούσε τις πλάτες του να ξυστεί. Οχτώ μέρες τον είχα, σαραντάμερο ήτανε του ’27. Εδιου έτρωγε εδώ κοιμόταν και σαν έφυγε απόμεινε το πάπλωμα που τούχα δώσει. Τι να τόκανα, έβραζε η ψείρα. Τόριξα κι εγώ στο φούρνο και τόκαψα. Το βράδυ σαν σκοτίνιαζε, μάζευε από κάτω τα τενεκεδάκια του και τα βουρτέλια του τα ατύλιγε σ’ ένα κομμάτι τσουβάλι και τάχωνε μέσα στον τρουβά. Εμ. Τι τρουβάς ήταν αυτός και τι τσουβάλι!

- Δεν είχε καμμιά βαλίτσα, τίποτα μπαουλάκι;

Τίποτα, βρε άνθρωπε! Ο τρουβάς ήταν μονάχα. Εσταζε από τη γλίτζα, σαν που έσταζε κι η μάβρη του φουστανέλλα και τα’ άσπρα του τουζλούκια, ο θεός να τα κάνει άσπρα. Τα μάζευε τα σύνεργα του, τάβαζε στον τρουβά και καθόταν πια διπλοπόδι και περίμενε. Περίμενε τον μακαρίτη, να φάνε και να πιούνε. Εστρωνα τον σουφρά, έβαζα το φαϊ απάνου, έβαζα τα κουλάγια και τραβιόμουνα να κοιμηθώ. Δε μπορούσα, δεν υποφερόταν η λέρα και η ψείρα. Ολη νύχτα σαμάτευαν μέσα. Πίνανε και λέγανε. Τι λέγανε ποιος ξέρει. Πρωί, πρωί ήθελε να σηκωθεί, να κάνει έτσι τα μάτια του με την βρεγμένη παλάμη του και να πιάσει δουλειά. Οχτώ μέρες τον είχα, οχτώ μέρες δεν βγήκε όξω. Τον πήγαινα μια καύκα φασκόμηλο, ψωμί και μια χούφτα καπνό και καθόταν πια ώρες μπροστά στον τοίχο και σχεδίαζε. Αβάρετος άνθρωπος. Πολλές φορές τον ξέχανα κι ανέβαινα απάνω να πάρω τίποτα και τον έβλεπα. Κείνος μήτε μεπαιρνε χαμπάρι. Σχεδίαζε σιγά, σιγά σα μωρό που σκαλίζει την άμμο. Σαν τέλειωσε ο Δούκας έβγαλε και τούδωσε τρία κατοστάρικα και τον ρώτησε: Είναι καλά Θεόφιλε; Καλά είναι είπε εκείνος κ’ έφθγε. Πήρε τον τρουβά στον ώμο κ’ έφυγε …

-    Ε, τι να πεις Χρυσομάλλη! Να που έκανε και ένα καλό ο μακαρίτης ο Δούκας!

-     Εμ. Τι λένε αυτοί οι Αθηναίοι πούρθατι προυχτές; Θα γιν’ τίπουτα μουρέλιμ;

-    Κάτι θα γίνει Χρυσομάλλη. Δε βλέπεις που οι «παλαβοί» πήρανε τα’ ανάπλαγα;

Κείμενο του  Πάνου Ευαγγελινού -  Ταχυδρόμος 11/7/55

Η ΩΡΑ ΕΙΝΑΙ

Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου


ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΟΥ

Η Αγία Παρασκευή βρίσκεται στο κέντρο περίπου της Λέσβου, έχοντας το πλεονέκτημα ενός ικανοποιητικού οδικού δικτύου. Αυτό απαρτίζεται κατά κύριο λόγο από τρεις δρόμους. Ο ένας από αυτούς, ο κύριος, είναι παρακλάδι της Εθνικής Οδού Μυτιλήνης-Σιγρίου. Ο δεύτερος είναι παρακλάδι του δρόμου Καλλονής-Πέτρας, και ο τρίτος του δρόμου Μυτιλήνης-Μανταμάδου. Απέχει τέσσερα χιλιόμετρα από την πλησιέστερη ακτή, τον Κόλπο Καλλονής.

Το χωριό είναι χτισμένο σε λεκανοπέδιο, που περιβάλλεται από χαμηλά βουνά φυτεμένα με ελιές, και μικρούς γυμνούς λόφους. Το σύνολο σχεδόν του οικισμού αποτελείται από αγροτικά και αστικά σπίτια χτισμένα με την παραδοσιακή αρχιτεκτονική της Λέσβου. Ανάμεσά τους ξεχωρίζει το κτήριο των Εκπαιδευτηρίων, το Δημαρχείο και η Εκκλησία. Στην είσοδο του χωριού υπάρχουν παλιά βιομηχανικά κτήρια, κυρίως ελαιοτριβεία. Ένα από αυτά έχει αναπαλαιωθεί και στεγάζει πρότυπο βιομηχανικό μουσείο, το Μουσείο της Ελιάς.

ΤΟ ΠΑΝΗΓΥΡΙ ΜΑΣ

Το πανηγύρι του Ταύρου

Το πανηγύρι του Ταύρου είναι το σημαντικότερο λαϊκό δρώμενο της κοινότητας Αγίας Παρασκευής Λέσβου και συνδυάζει ποικιλία εκδηλώσεων που διαπλέκονται γύρω από το τελετουργικό της ταυροθυσίας. Το πανάρχαιο αυτό έθιμο αναβίωσε στις αρχές του περασμένου αιώνα και καθιερώθηκε σαν ευλαβική προσφορά μνήμης στον Άγιο Χαράλαμπο, τον προστάτη του Ισναφιού (συντεχνία) των Ζευγάδων.

Το Ισνάφι, που ιδρύθηκε το 1774 γι αν προασπίσει τα συμφέροντα των αγροτών της κοινότητας που περισσότεροι ήταν ζευγάδες, υπήρξε το πρώτο σωματείο στην Αγία Παρασκευή. Όπως αναφέρει η λαϊκή παράδοση, το πανηγύρι τιμά τον Άγιο που στα δύσκολα χρόνια της Τουρκοκρατίας έσωσε έναν Αγιοπαρασκευώτη ζευγά, τον Μαλομύτη, που είχε χάσει το ταυρί του στη περιοχή του ξωκλησιού του Αγίου, από τα χέρια του τούρκου λήσταρχου της περιοχής.
Το πανηγύρι καθιερώθηκε να γίνεται χωρίς διακοπή από το Ισνάφι και τα έσοδα του να διατίθενται για το κοινό όφελος των κατοίκων.

Μαζί με τη προσφορά θυσίας του ταύρου (κουρμπάνι) και την λειτουργία στο ξωκλήσι του Αγίου Χαραλάμπους διεξάγονται ιππικοί αγώνες, και μοιράζεται το κεσκέτσι, το κρέας του ταύρου που βράζει με κρεμμύδια και στάρι σε μεγάλα καζάνι κατά τη διάρκεια της νύχτας, έξω απ’ το ξωκλήσι.

Στις πολυήμερες εκδηλώσεις που γίνονται από Παρασκευή έως και Δευτέρα, στα μέσα Ιουνίου συνήθως, σημαντική θέση κατέχουν οι χοροί και τα τραγούδια καθώς και οι λαϊκές κομπανίες που παίζουν Λεσβιακούς Αγιοπαρασκευώτικους και Μικρασιατικούς σκοπούς.

Το πανηγύρι του Ταύρου που συμπίπτει χρονικά με το μέστωμα της Άνοιξης και την προετοιμασία των αγροτικών εργασιών του θερισμού είναι από τα πιο ενδιαφέροντα τεκμήρια επιβίωσης παγανιστικών λατρευτικών εθίμων και του συνδυασμού τους με τις χριστιανικές λαϊκές παραδόσεις.
Το πανηγύρι του Ταύρου είναι στενά συνυφασμένο με την ζωή και την ιστορία των κατοίκων της Αγίας Παρασκευής.
Αποτελεί το σημαντικότερο κοινωνικό γεγονός του χωριού και είναι αφορμή συνάντησης και επιστροφής στην πατρίδα των απανταχού Αγιοπαρασκευωτών.

Η ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΣΤΟ F/B

ΑΡΗΣ ΒΕΛΟΥΧΙΩΤΗΣ


Ποιος είναι λοιπόν πατριώτης; Αυτοί ή εμείς;
Το κεφάλαιο δεν έχει πατρίδα και τρέχει να βρει κέρδη σ' όποια χώρα υπάρχουνε τέτοια. Γι' αυτό δε νοιάζεται κι ούτε συγκινείται με την ύπαρξη των συνόρων και του κράτους.

Ενώ εμείς, το μόνο πού διαθέτουμε, είναι οι καλύβες μας και τα πεζούλια μας. Αυτά αντίθετα από το κεφάλαιο που τρέχει, οπού βρει κέρδη, δε μπορούν να κινηθούν και παραμένουν μέσα στη χώρα που κατοικούμε.

Ποιος, λοιπόν, μπορεί να ενδιαφερθεί καλύτερα για την πατρίδα του; Αυτοί που ξεπορτίζουν τα κεφάλαιατους από τη χώρα μας ή εμείς που παραμένουμε με τα πεζούλια μας εδώ; ...

...Αυτοί που πούλησαν τις γυναίκες και τις αδελφές στον κατακτητή, για να κάνουν τα νταραβέρια μαζί του, και μας σκλάβωσαν διπλά, αυτοί πάνε τώρα να μας πείσουν ότι είναι οι κέρβεροι της τιμής και της ηθικής! Μ' αυτά τα μέσα προσπαθούν να εξαπατήσουν το λαό για να συνεχίσουν το ξεζούμισμα και την εκμετάλλευσή του. Και πολλές φορές το καταφέρνουν αυτό και μας πείθουν μάλιστα ότι έτσι είναι όπως τα λένε»...

-Από τον ιστορικό λόγο του Αρη Βελουχιώτη στην Λαμία

ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ

ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ

Α.Ο ΔΙΑΓΟΡΑΣ

Α.Ο ΔΙΑΓΟΡΑΣ

ΤΑ ΒΙΝΤΕΟ ΜΟΥ